ငယ်ေပါင်းြကီးေဖာ် ြမန်မာစာ - ေမာင်ခင်မင်(ဓနုြဖှူ)

အချက်အလက် အစီအစဉ် ေကာင်းမေကာင်း ေလ့လာရာ၌ ဂရုြပုသင့်ေသာ လက္ခဏာတစ်ရပ်မှာ အေနအထား မှန်ကန်မှုရှိြခင်း ြဖစ်ပါသည်။

မှန်ပါသည်။ စာတစ်ပုဒ်တွင် ေဖာ်ြပထားေသာ အချက်အလက်များသည် အားလံုးတန်းတူရည်တူ အေရးြကီးသည်ချည်း မဟုတ်ပါ။ ' အားလံုး အေရးြကီးတဲ့ အချက်ေတွချည်းပဲ ' ဟုဆိုလျှင်လည်း သဘာဝမကျနိုင်ပါ။ ရှိသမျှ အချက်အားလံုး အကုန် အေရးြကီးသည်ဟုချည်း သတ်မှတ်ေနလျှင် အားလံုး ' ဟံု ' သွားြပီး ဘယ်အချက်က ပိုအေရးြကီးမှန်း မထင်ရှားေတာ့ဘဲ ေပါ့ပျက်ပျက် ြဖစ်သွားနိုင်ပါသည်။ ' အားလံုး အေရးြကီးသည်ဟု သတ်မှတ်ေနလျှင် ဘယ်ဟာမျှ အေရးြကီးေတာ့မည်မဟုတ် ' ဟု ဆိုရမလို ြဖစ်ေနပါသည်။ ထို့ေြကာင့် စာေရးရာတွင် အေရးြကီးေသာ အချက်၊ အေလးေပးလိုေသာ အချက်ကို အေရးြကီးေြကာင်း ထင်ရှားေပါ်လွင်ေစမည့် အေနအထားမှာ ထင်ထင်ရှားရှား ေဖာ်ြပြခင်း၊ အေရးမြကီးေသာ အချက်အလက်များ သူ့ေနရာနှင့်သူ အေနအထား မှန်ကန်မှုရှိေစရန် လိုအပ်ပါသည်။ ေလ့သင့်သည့်အချက်ကို ေလး၊ ေပါ့သင့်သည့်အချက်ကို ေပါ့၊ လင်းသင့်သည့် အချက်ကို လင်း၊ မှိန်သင့်သည့်အချက်ကို မှိန်ြပီး အေလးအေပါ့၊ အလင်းအမှိန် အချိုးကျမှန်ကန်လျှင် အေနအထား မှန်ကန်မှု ရှိသည်ဟု ဆိုရပါလိမ့်မည်။

ဝါကျအေြကာင်း ေဆွးေနွးစဉ်က ထိုသေဘာကို အတန်အသင့် ထည့်သွင်းေဆွးေနွးခဲ့ပါသည်။
' သူ ေနမေကာင်းေသာ်လည်း ေကျာင်းတက်သည် ' ဟူေသာဝါကျနှင့် ' သူ ေကျာင်းတက်ေသာ်လည်း ေနမေကာင်းပါ ' ဟူေသာဝါကျသည် အေြကာင်းအရာချင်း တူေသာ်လည်း အေလး အေပါ့ အလင်း အမှိန်ချင်း မတူပါ။ ပထမဝါကျတွင် ေကျာင်းတက်ြခင်းကို အေလးေပးလိုသည့် သေဘာရှိပါသည်။ ဒုတိယဝါကျတွင် ေနမေကာင်းြခင်းကို အေလးေပးလိုသည့်သေဘာ ရှိပါသည်။ ထို့ေြကာင့် အေလးေပးလိုေသာ အချက်ကို ဝါကျ၏ ပဓာနကျေသာ အပိုင်းြဖစ်ေသာ အဆံုးသတ်ြကိယာြဖင့် ေဖာ်ြပြခင်း ြဖစ်ပါသည်။ ဝါကျတစ်ခုချင်းတွင် အေလး အေပါ့ အလင်း အမှိန် သေဘာရှိသည့်နည်းတူ စာပိုဒ်တစ်ပိုဒ်၊ စာတစ်ပုဒ်လံုး စသည် တို့တွင်လည်း အေလးအေပါ့၊ အလင်း အမှိန် သေဘာရှိပါသည်။
အေလးအပါ့၊ အလင်းအမှိန် အေနအထား မှန်ကန်မှုအတွက် အရိုးဆံုးေဖာ်ြပနည်းမှာ အေရးြကီးေြကာင်း တိုက်ရိုက် ေဖာ်ြပေသာ နည်းြဖစ်သည်။

' ေကျာင်းသားများပညာဆည်းပူးရာတွင် လံု့လဝီရိယရှိမှုသည် မရှိမြဖစ် အေရးြကီးေသာ လိုအပ်ချက်ပင် ြဖစ်ေပသည် ' ဟူ၍ လံု့လဝီရိယ အေရးြကီးေြကာင်း တိုက်ရိုက်ေဖာ်ြပြခင်းမျိုး၊ ' အေရးြကီးဆံုးအချက်မှာ ကိုယ့်နိုင်ငံ ၊ ကိုယ့်လူမျိုးကို ချစ်ြမတ်နိုးရန်ြဖစ်သည် ' ဟူ၍ နိုင်ငံနှင့်လူမျိုး ချစ်ြမတ်နိုးရန် အေရးြကီးဆံုးြဖစ်ေြကာင်း တိုက်ရိုက်ေဖာ်ြပြခင်းမျိုးတို့ ြဖစ်ပါသည်။
ေနာက်တစ်နည်းမှာ ေနရာအေနအထားြဖင့် အေရးြကီးေြကာင်း ထင်ရှားေအာင်ေဖာ်ြပြခင်း ြဖစ်သည်။ စာတစ်ပုဒ်တွင် အေရးြကီးေသာအချက်သည် ေရှ့ဆံုးမှာြဖစ်ေစ၊ ေနာက်ဆံုးမှာြဖစ်ေစ ရှိတတ်ပါသည်။ အေရးြကီးေသာ အချက်ကို အရင်ဆံုး ေဖာ်ြပြပီးမှ ထိုအချက်ကို ချဲ့ထွင်ရှင်းလင်းြခင်းြပုလျှင် အေရးြကီးေသာ အချက်သည် ေရှ့ဆံုးမှာ ရှိမည်ြဖစ်ပါသည်။

' ေဆးလိပ်ေသာက်ြခင်းေြကာင့် အဆုတ်ေရာဂါကို ြဖစ်နိုင်သည် ' ဟူေသာအချက်ကို အရင်ဆံုး ေဖာ်ြပြပီးေနာက် ေဆးလိပ်ေြကာင့် အဆုတ်ေရာဂါ မည်သို့ြဖစ်နိုင်ေြကာင်း အကျယ်ချဲ့ြပီး ရှင်းြပပံုမျိုးြဖစ်သည်။ အေရးြကီးေသာ အချက်ကို အလျင်မေဖာ်ြပေသးဘဲ နိဒါန်းပျိုးြခင်း၊ သာဓက ေဆာင်ြခင်းများ ြပုလုပ်ြပီး အေရးြကီးဆံုးအချက်ကို ေနာက်ဆံုးကျမှ ေဖာ်ြပလျှင်မူ အေရးြကီးေသာအချက်သည် ေနာက်ဆံုးမှာရှိမည် ြဖစ်ပါသည်။ ြမန်မာလူမျိုးသည် ဆန်ကိုစားေသာ လူမျိုးြဖစ်ေြကာင်း၊ ဆန်ကို စပါးမှရရှိေြကာင်း၊ ြမန်မာနိုင်ငံသည် စပါးစိုက်ေသာ လယ်ယာစိုက်ပျိုးေရး နိုင်ငံြဖစ်ေြကာင်း စသည်တို့ြဖင့် ေရှးက တြဖည်းြဖည်း လမ်းခင်းလာြပီး ... ' လယ်လုပ်ငန်းသည် ြမန်မာနိုင်ငံအဖို့ အေရးအြကီးဆံုး လုပ်ငန်းတစ်ခုြဖစ်သည် ' ဟူေသာ အချက်နှင့် အဆံုးသတ်ပံုမျိုးြဖစ်သည်။ အေရးြကီးေသာအချက်ကို စာဖတ်သူအား အလျင်ဆံုးအသိေပးလိုလျှင် ေရှ့ဆံုးတွင် ေဖာ်ြပေလ့ရှိြပီး စာဖတ်သူ၏အာရံုကို တြဖည်းြဖည်း ဆွဲေဆာင်လိုလျှင်မူ အေရးြကီးေသာအချက်ကို ေနာက်ဆံုးတွင် ေဖာ်ြပေလ့ရှိသည်။
' ကျွန်ေတာ့်ဖခင်သည် မန္တေလးြမို ့သို့ အလုပ်ကိစ္စြဖင့်သွားစဉ် လမ်းမှာကားေမှာက်ြပီး ရုတ်တရက် ကွယ်လွန် သွားရှာပါသည်။ ကျွန်ေတာ်မှာ အားကိုးရာမဲ့သွားေသာ မုဆိုးမ မိခင်ြကီးနှင့် အရွယ်မေရာက်ေသးေသာ ညီငယ်၊ ညီမငယ် တို့ကို လုပ်ေကျွးြပုစုရန် တာဝန်ရှိလာပါသည်။ ကျွန်ေတာ် ေကျာင်းဆက်မတက်နိုင်ေတာ့ပါ။ ေကျာင်းထွက်လိုက်ရပါေတာ့်သည်။ '
ဖခင် ရုတ်တရက် ကွယ်လွန်သွားြခင်းဟူေသာ အေရးြကီးသည့်အချက်ကို အရင်ဆံုးေဖာ်ြပြပီးမှ အကျိုးဆက်များကို ဆက်လက် ေဖာ်ြပြခင်း ြဖစ်သည်။

' ကျွန်ေတာ်သည် စာြကိုးစားေသာ ေကျာင်းသားတစ်ေယာက် ြဖစ်ပါသည်။ ေကျာင်းတက်လည်း မှန်ပါသည်။ ေကျာင်းမှာ ပညာဆည်းပူးရသည်ကို စိတ်ဝင်စားသူလည်း ြဖစ်ပါသည်။ ယခုကား ကျွန်ေတာ် ေလးစားြမတ်နိုးေသာ ေကျာင်းကို ေကျာခိုင်း၍ လုပ်ငန်းခွင်သို့ ဝင်ရပါေတာ့မည်။ ကျွန်ေတာ့်ဘဝကို ရုတ်တရက် အေြပာင်းအလဲ ြဖစ်ေစေသာ အဓိက အေြကာင်းကား ကျွန်ေတာ့်ဖခင် ကားေမှာက်ြပီး ရုတ်တရက် ကွယ်လွန်သွားြခင်းပင် ြဖစ်ပါသည် '
စာဖတ်သူကို တြဖည်းြဖည်း ဆွဲေဆာင်လာြပီး အဓိကအချက်ကို ေနာက်ဆံုးကျမှ ေဖာ်ြပြခင်း ြဖစ်ပါသည်။
အေရးြကီးေသာ အချက်ကို ထပ်ကာထပ်ကာ ေဖာ်ြပြခင်းြဖင့်လည်း အေရးြကီးေြကာင်း ထင်ရှားေစနိုင်ပါသည်။ ထပ်ကာထပ်ကာ ေဖာ်ြပေသာအချက်ကို စာဖတ်သူက ဂရုြပုမိနိုင်သည့်အတွက် အေရးြကီးေသာ အချက်အြဖစ် ဂရုြပုမိနိုင်ပါသည်။
' စာဖတ်ြခင်းသည် ဗဟုသုတကို ပွားေစ၏။ စာဖတ်ြခင်းသည် အသိဉာဏ်ကို ရင့်သန်ေစ၏။ စာဖတ်ြခင်းသည် အေတွးအေခါ်ကို ထက်ြမက်ေစ၏။ စာဖတ်ြခင်းသည် စိတ်ဓာတ် အင်အား ြပည့်၀ေစ၏ '။
ဤသို့ ' စာဖတ်ြခင်း ' ဟူေသာ စကားကို ထပ်ကာထပ်ကာ ေဖာ်ြပြခင်းြဖင့် အေရးြကီးသည့်သေဘာကို ထင်ရှား ေစနိုင်ပါသည်။ ' မိတ်ေဆွစစ် ' ဟူေသာ ေခါင်းစဉ်ြဖင့် စာစီစာကံုး ေရးရာတာင် စာပိုဒ်တစ်ပိုဒ် ြပီးဆံုးတိုင်း ' မိတ်ေဆွစစ်ကား အမှန်ပင် ရှားပါးလှေပ၏ ' ဟူေသာဝါကျြဖင့် အဆံုးသတ်သွားပါက မိတ်ေဆွစစ် ရှားပါးေြကာင်းကို စာပိုဒ်အဆံုးများတွင် ထပ်ကာထပ်ကာ ေဖာ်ြပလျက် အေရးြကီးေြကာင်း ထင်ရှားေစြခင်းြဖစ်ေြကာင်း သိသာနိုင်ပါသည်။

ထို့ြပင် ပံုမှန်ေရးေနေသာ စာတစ်ပုဒ်တွင် အေလးေပးလိုေသာေနရာ၌ ' ဆရာသည် သေဘာလည်း ေကာင်း၏။ အသင်အြပလည်း ေတာ်၏။ အားကစားလည်း ထူးချွန်၏။ ဆက်ဆံေရးလည်း ေြပလည်၏။ ဦးေဆာင်နိုင်မှုလည်း ရှိ၏။ ထို့ေြကာင့် ဆရာ့ကို ေကျာင်းသူ ေကျာင်းသားအများက ချစ်ခင်ေလးစားြကပါသည်။ ' ဟုေရးလိုက်လျှင် ပံုစံတူဝါကျကေလးများေြကာင့် ဆရာ၏ ဂုဏ် အရည်အေသွးများသည် တစ်ခုချင်း ထင်ရှားေပါ်လွင်လာကာ အေရးြကီးေသာ အချက်များအြဖစ် အေလးေပးရာလည်း ေရာက်ပါသည်။
' ကဗျာေကာင်း မည်သည် နှလံုးသားမှ ယိုစီးလာေသာ ေစတနာ၊ နှလံုးသားမှ စီမံဖန်တီးလိုက်ေသာ စိတ်ကူး၊ နှလံုးသားမှ ြမည်လာေသာ အသံ တို့ ကိန်းဝပ်ရာ စာမျိုးြဖစ်သည်။ ထိုစာမျိုး၌ ညှို့ဓာတ်ရှိသည်ဟု ထင်သည်။ ထိုစာမျိုးကို ဖတ်မိ၊ နာမိသူသည် ရုတ်တရက် မေမ့နိုင်။ မိမိနှလံုးအိမ်၌ စွဲြငိေနတတ်သြဖင့် အခါအခွင့်ြကံုတိုင်း သိလို၊ ညည်းလို၊ ြကားလို၊ လွမ်းဆွတ်လိုသည် ' ။
ပံုမှန်ေရးထားေသာ စာတစ်ပုဒ်ထဲတွင် ဆရာေဇာ်ဂျီ၏ အထက်ပါစာပိုဒ်ကေလးကဲ့သို့ စာပိုဒ်မျိုး ပါလာပါက ထိုစာပိုဒ်ကို စာဖတ်သူက ပို၍ ဂရုြပုမိသည် အမှန်ပင်။ အေြကာင်းမူ ထိုစာပိုဒ်တွင် ပံုစံတူဝါကျများ ပံုစံတူ စကားစုများြဖင့် ထူးထူးြခားြခား ဖွဲ့ထားေသာေြကာင့် ြဖစ်သည်။ ထိုစာပိုဒ်ကို ဂရုြပုမိသည်နှင့်အမျှ ထိုစာပိုဒ်ြဖင့် ဖွဲ့ထားေသာ ကဗျာေကာင်း၏ သေဘာကိုလည်း စာဖတ်သူက အေလးအနက် ဂရုြပုမိလာမည် ြဖစ်ပါသည်။

စာေရးရာတွင် ပို၍အေရးြကီးသည့် အချက်များကို အေရးြကီးေြကာင်း ထင်ရှားေအာင်ေဖာ်ြပရာ၌ နည်းအမျိုးမျိုကို အသံုးြပုေလ့ရှိေြကာင်း ေတွ့နိုင်ပါသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် အေရးမြကီးေသာ အချက်များကိုလည်း အေရးမြကီးေြကာင်း သိသာေအာင် မှိန်ေပးထားရန် လိုအပ်ပါသည်။ အထူးသြဖင့် စာဖတ်သူက ပံုမှန်ထက်ပိုြပီး ဂရုြပုမိနိုင်ေသာ ေရးသားပံုမျိုး ေနရာ အေနအထားမျိုးြဖင့် ေဖာ်ြပမည်ဆိုလျှင် ထိုအချက်သည် ေလးနက်ထင်ရှားသွားြပီး အေလးအေပါ့ အလင်းအမှိန် အေနအထား မှန်ကန်မှုရှိနိုင်လိမ့်မည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။