ငယ်ေပါင်းြကီးေဖာ် ြမန်မာစာ - ေမာင်ခင်မင်(ဓနုြဖှူ)

စာ​ေရး​ရာတွင် ဝါကျအား​လံုး​ အရွယ်ပမာဏ တူညီ​ေနသည် မဟုတ်​ေြကာင်း​ အများ​အသိပင် ြဖစ်ပါသည်။ ​ေရး​သည့်​ အ​ေြကာင်း​အရာ ​ေရး​သူ၏ စိတ်ကူး​စိတ်သန်း​ စသည်တို့​ကိုလိုက်၍ ဝါကျသည် တိုသည့်​အခါလည်း​ တိုသွား​မည် ြဖစ်ပါသည်။ ရှည်သည့်​အခါလည်း​ ရှည်သွား​မည် ြဖစ်ပါသည်။ သို့​ြဖင့်​ ဝါကျတို၊​ ဝါကျရှည် ဟူ​ေသာ ​ေခါ်​ေဝါ်သတ်မှတ်မှုများ​ ြဖစ်​ေပါ်လာရပါသည်။ စာ​ေရး​ရာတွင် ဝါကျအတိုအရှည် ကိစ္စသည်လည်း​ အ​ေရး​ပါ​ေသာ ကဏ္ဍတစ်ခု ြဖစ်ပါသည်။

ဝါကျ၏ ဂုဏ်သတ္တိတစ်ခုကား​ အတိုအရှည် အရွယ်ပမာဏ အမျိုး​မျိုး​ ဖန်တီး​နိုင်ြခင်း​ပင်ြဖစ်သည်။ ' သွား​ ' ၊​ ' လာ ' ၊​ ' ထိုင် ' စသည်ြဖင့်​ ြကိယာ တစ်ခုတည်း​နှင့်​ အမိန့်​ေပး​ ​ေစခိုင်း​ေသာ ဝါကျတိုက​ေလး​မျိုး​ကအစ အတိုင်း​အဆ မရှိ​ေအာင် အလွန့်​အလွန် ရှည်လျား​ေသာ ဝါကျရှည်ြကီး​မျိုး​အထိ ဖန်တီး​နိုင်ပါသည်။ ဝတ္ထုတစ်ပုဒ်လံုး​ကို ဝါကျတစ်ခုတည်း​ြဖင့်​ ​ေရး​ထား​ေသာ ဝါကျရှည်ြကီး​မျိုး​ကို ​ေရှး​စာ​ေပများ​တွင် ​ေတွ့​နိုင်ပါသည်။
ဝါကျတစ်ခုတည်း​တွင် ပုဒ်များ​ြဖည့်​သွင်း​ြခင်း​ြဖင့်​ ဝါကျရှည်သွား​နိုင်ပါသည်။ ' ကျွန်​ေတာ် မန္တ​ေလး​သို့​ သွား​မည် ' ဟူ​ေသာ ဝါကျထဲတွင် ပုဒ်များ​လိုအပ်သလို ြဖည့်​သွင်း​ကာ ' ကျွန်​ေတာ် ရန်ကုန်မှ မန္တ​ေလး​သို့​ သွား​မည် ' ၊​ ' ကျွန်​ေတာ် ရန်ကုန်မှ မန္တ​ေလး​သို့​ ရထား​ြဖင့်​ သွား​မည် ' ၊​ ' ကျွန်​ေတာ် ရန်ကုန်မှ မန္တ​ေလး​သို့​ ရထား​ြဖင့်​ မနက်ြဖန် သွား​မည် ' ၊​ ' ကျွန်​ေတာ် (သည်) မိတ်​ေဆွတစ်ဦး​ကို အ​ေရး​ြကီး​ကိစ္စြဖင့်​ ​ေတွ့​ဆံုရန် ရှိသည့်​အတွက် ရန်ကုန်မှ မန္တ​ေလး​သို့​ ရထား​ြဖင့်​ မနက်ြဖန် သွား​မည် ' စသည်ြဖင့်​ ဝါကျကို ပို၍ပို၍ ရှည်​ေအာင် ဖန်တီး​နိုင်ပါသည်။ ဝါကျရှည်လာ​ေလ​ေလ ' မှ ' ၊​ ' သို့​ ' ၊​ ' ြဖင့်​ ' ၊​ ' အတွက် ' စသည့်​ စကား​များ​ကို များ​များ​သံုး​ရ​ေလ​ေလြဖစ်​ေြကာင်း​ ​ေတွ့​နိုင်ပါသည်။ ' ၍ ' ၊​ ' သြဖင့်​ ' ၊​ ' ​ေသာ​ေြကာင့်​ ' ၊​ ' နှင့်​ ' စသည့်​ စကား​များ​ကိုလည်း​ သံုး​ေလ့​ရှိပါသည်။ ​ေကျာင်း​သား​များ​ ြမန်မာသဒ္ဒါတွင် သင်ရ​ေသာ ' ဝိဘတ် ၊​ သမ္ဗန္ဓပစ္စည်း​ ' များ​ြဖစ်ပါသည်။ ထိုစကား​များ​က ပုဒ်တစ်ခုနှင့်​ တစ်ခုကို ချိတ်ဆက်​ေပး​ပါသည်။

ဝါကျထဲတွင် ပုဒ်တစ်ခုချင်း​ကို အထူး​ြပု ချဲ့​ထွင်ြခင်း​ြဖင့်​လည်း​ ဝါကျရှည်သွား​နိုင်ပါသည်။ ' ဆရာသည် ကဗျာတစ်ပုဒ်ကို သင်ြကား​ေနသည် ' ဟူ​ေသာ ဝါကျဆိုပါစို့​။ ထိုဝါကျသည် ဝါကျတိုက​ေလး​မျှသာ ြဖစ်ပါသည်။ ထိုဝါကျမှ ' ဆရာ ' ' ကဗျာ ' ၊​ ' သင်ြကား​ ' ဟူ​ေသာ ပုဒ်များ​ကို အထူး​ြပု စကား​များ​ြဖင့်​ ချဲ့​ထွင်လိုက်မည်ဆိုပါက ဝါကျသည် ရှည်သွား​မည် ြဖစ်ပါသည်။ " ကျွန်​ေတာ်တို့​ ပညာဆည်း​ပူ​ေန​ေသာ အထက်တန်း​ေကျာင်း​၌ ဒသမတန်း​တွင် အသင်အြပ​ေကာင်း​ေသာ ဆရာအြဖစ် ထင်ရှား​သည့်​ ြမန်မာဆရာ တစ်ဦး​ြဖစ်​ေသာ ဆရာ ဦး​ေကျာ်​ေကျာ်သည် ဒသမတန်း​ ပင်ရင်း​ကဗျာ လက်​ေရွး​စင်မှ ငါး​စီး​ရှင်​ေကျာ်စွာ ​ေရး​ဖွဲ့​သည့်​ ' ြမင်စိုင်း​ေရွှြပည် ' ​ေခါ် ကာချင်း​ကဗျာတစ်ပုဒ်ကို တပည့်​များ​ စိတ်ဝင်စား​ဖွယ် ြဖစ်​ေအာင် ြကည်လင်ြပတ်သား​ေသာ သံ​ေနသံထား​ြဖင့်​ သင်ြကား​ေန​ေလသည် " ဟူ​ေသာ ဝါကျရှည်မျိုး​ ြဖစ်လာပါလိမ့်​မည်။ ဤဝါကျမျိုး​တွင်လည်း​ အထူး​ြပုစကား​များ​၌ ' ​ေသာ ' ၊​ ' ၌ ' ၊​ ' တွင် ' ၊​ ' သည့်​ ' ၊​ ' မှ ' ၊​ ' ကို ' စသည်တို့​ကို သံုး​ရပါသည်။ ဝါကျရှည်​ေလ​ေလ ထိုစကား​မျိုး​ များ​များ​သံုး​ရ​ေလ​ေလ ြဖစ်ပါသည်။

​ေရှ့​တွင်တင်ြပခဲ့​သည့်​အတိုင်း​ ဝါကျတိုြခင်း​၊​ ရှည်ြခင်း​သည် ​ေရး​သည့်​အ​ေြကာင်း​အရာ​ေပါ်တွင်လည်း​ တည်တတ်​ေြကာင်း​၊​ ​ေရး​သူ၏ စိတ်အစဉ်​ေပါ်တွင်လည်း​ တည်တတ်​ေြကာင်း​ ပညာရှင်တို့​ မိန့်​ဆိုြကပါသည်။ ' ​ေဘာလံုး​ပွဲ ' ကဲ့​သို့​ ဖျက်ခနဲ ဖျက်ခနဲ သွက်လက်လှုပ်ရှား​သည့်​ အ​ေြကာင်း​အရာမျိုး​ကို​ေရး​လျှင် ဝါကျများ​သည် အ​ေြကာင်း​အရာနှင့်​ လိုက်ဖက်စွာ တိုမည်ပင်ြဖစ်ပါသည်။ ' ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး​၏ ဂုဏ်ပုဒ်များ​ကို ချီး​ကျူး​ြခင်း​ ' ကဲ့​သို့​ သိုင်း​သိုင်း​ဝိုင်း​ဝိုင်း​ ​ေဖာ်ြပရသည့်​ အ​ေြကာင်း​အရာ မျိုး​တွင် ဝါကျများ​သည် အ​ေြကာင်း​အရာနှင့်​ လိုက်ဖက်စွာ ရှည်မည်ပင်ြဖစ်ပါသည်။ ထို့​အတူ စာ​ေရး​သူ၏ စိတ်အစဉ်သည် အကူး​အ​ေြပာင်း​များ​လျှင် ဝါကျတိုများ​ ြဖစ်တတ်ြပီး​ စိတ်အစဉ် အမျှင်မြပတ်လျှင် ဝါကျရှည်များ​ ြဖစ်တတ်ပါသည်။ ဝါကျတိုမှ ​ေကာင်း​သည်။ ဝါကျရှည်မှ ​ေကာင်း​သည် ဟူ၍ ပံု​ေသမသတ်မှတ်နိုင်ပါ။ သူ့​ေနရာနှင့်​သူ တိုသင့်​သည့်​ေနရာတွင် တို၍ ရှည်သင့်​သည့်​ ​ေနရာတွင် ရှည်လျှင် လိုက်ဖက်သည်ပင် ြဖစ်ပါသည်။

သိပ္ပံ​ေမာင်ဝ ဆိုပါစို့​။ သိပ္ပံ​ေမာင်ဝ ကို ဝါကျတိုအသံုး​များ​သည့်​ စာ​ေရး​ဆရာအြဖစ် အများ​သိြကပါသည်။ ' ​ေဗဒါ ' ဟူ​ေသာ ဝတ္ထု​ေဆာင်း​ပါး​တွင် ညတစ်ည၌ ​ေမာင်လူ​ေအး​ ထိုင်ြပီး​ စဉ်း​စား​ေနပံုကို ဤသို့​ဖွဲ့​ဆိုထား​ပါသည်။
​ေဆး​လိပ်ကို ညှိ၍​ေသာက်၏။ လမင်း​ကို ​ေမာ်၍လည်း​ ြကည့်​၏။ ြကည်လင်စွာ သာလျက်​ေန​ေလ​ေတာ့​ သတည်း​။ ခုနှစ်စဉ်ြကယ်ကိုရှာ၏။ ​ေတွ့​၏။ အြမီး​ပင် ​ေကာက်​ေန​ေလြပီ။ ​ေဖျာက်ဆိပ်၊​ ​ေမာင်ရှင်ဆိုင်း​ထမ်း​ စ​ေသာ ြကယ်များ​ကို ရှာြပန်၏။ ​ေတွ့​ြပန်၏။
သွက်လက်လှုပ်ရှား​ေန​ေသာ စိတ်အစဉ်နှင့်​ လိုက်ဖက်စွာ ဝါကျက​ေလး​များ​ြဖင့်​ သွက်သွက်လက်လက် ​ေရး​ထား​သည်ကို ​ေတွ့​နိုင်ပါသည်။ သို့​ေသာ ထို သိပ္ပံ​ေမာင်ဝ သည်ပင် သိုင်း​သိုင်း​ဝိုင်း​ဝိုင်း​ ​ေရး​ရမည့်​ အ​ေြကာင်း​အရာမျိုး​တွင် ​ေအာက်ပါအတိုင်း​ ဝါကျရှည်ရှည် ​ေရး​သည်ကို ​ေတွ့​ရပါသည်။

ြမန်မာြပည်၌ ပါဋ္ဌိဘာသာ​ေခတ် ​ေကာင်း​စား​စဉ်အခါက ြမန်မာတို့​မှာ ပါဋ္ဌိစကား​တို့​ကို အ​ေြမာက်အြမား​ ငှား​ယူ အသံုး​ြပုြက​ေသာ​ေြကာင့်​ ယခုအခါ ကံ၊​ စိတ်၊​ သခင်္ါရ ၊​ အနိစ္စ၊​ ဒုက္ခ၊​ အနတ္တ အစရှိ​ေသာ ပါဋ္ဌိစကား​တို့​မှာ ြမန်မာစကား​များ​ပင် ြဖစ်​ေန​ေလြပီ။

ဤသာဓကများ​ကို ြကည့်​လျှင် ဝါကျအတိုအရှည် ကိစ္စသည် အ​ေြကာင်း​အရာနှင့်​ စိတ်အစဉ်​ေပါ်တွင် မူတည်​ေြကာင်း​ သိသာနိုင်ပါသည်။ ကမ္ဘာြကီး​ ြဖစ်​ေပါ်လာပံု အ​ေြကာင်း​ကို​ေရး​လျှင် ဝါကျရှည်ပါလိမ့်​မည်။ ​ေြပး​ရလွှား​ရ​ေသာ အ​ေြကာင်း​ကို ​ေရး​လျှင် ဝါကျတိုပါလိမ့်​မည်။

သို့​ေသာ် ​ေကျာင်း​သူ ​ေကျာင်း​သား​များ​ အ​ေရး​အသား​ ​ေလ့​ကျင့်​ေနသည့်​ ကာလတွင် ဝါကျတိုတို ​ေရး​ြခင်း​က ပို၍ ​ေကာင်း​ပါသည်။ ဝါကျရှည်သွား​ေသာအခါ ' ၍၊​ လျက် ၊​ ၌ ၊​ ြဖင့်​ ' စသည့်​ စကား​များ​ကို များ​များ​သံုး​ရပါသည်။ ထိုအခါ သံုး​ပံု​ေနရာ မကျလျှင် ​ေရှ့​ေနာက် အဆက်အစပ် ရှုပ်​ေထွး​တတ်ပါသည်။ ဝါကျတိုလျှင်မူ ' ၍ ၊​ နှင့်​ ၊​ သြဖင့်​ ' စသည်တို့​ များ​များ​သံုး​ရန် မလိုသည့်​အတွက် ရှုပ်​ေထွး​နိုင်သည့်​ အခွင့်​အလမ်း​ ပို၍နည်း​ပါသည်။ ထို့​ေြကာင့်​ ဝါကျတိုတို​ေရး​ြခင်း​က ​ေကျာင်း​သား​များ​အတွက် ပို၍​ေကာင်း​သည်ဟု ဆိုရြခင်း​ြဖစ်ပါသည်။
ဝါကျရှည်လွန်း​လျှင် စာ​ေရး​သူအတွက်​ေရာ စာဖတ်သူအတွက်ပါ မ​ေကာင်း​လှပါ။ စာ​ေရး​သူအဖို့​ ဝါကျသည် ရှည်သင့်​သည်ထက် ပို၍ရှည်သွား​ေသာအခါ ' ၍ ၊​ လျက် ၊​ နှင့်​ ၊​ သြဖင့်​ ၊​ ​ေသာ​ေြကာင့်​ ' စသည့်​ စကား​မျိုး​ေတွ များ​များ​သံုး​ရသည့်​ အတွက် ​ေရှ့​ေနာက် အဆက်အစပ် ရှုပ်​ေထွး​ဖို့​ ပို၍ အခွင့်​အလမ်း​ များ​ပါသည်။ ဝါကျရှည်လွန်း​လျှင် ​ေရှ့​ေနာက် အဆက်အစပ် ရှုပ်​ေထွး​ြပီး​ အဓိပ္ပါယ်ပါ မသဲမကွဲ ြဖစ်သွား​တတ်ပါသည်။
စာဖတ်သူဘက်က ြကည့်​လျှင်လည်း​ ဝါကျရှုပ်လွန်း​ပါက မ​ေကာင်း​သည့်​ အ​ေြကာင်း​တစ်ခု ရှိပါသည်။ စာဖတ်ြပီဆိုလျှင် အနည်း​ဆံုး​ ဝါကျတစ်ခု ဆံုး​ေအာင်​ေတာ့​ ဖတ်ရြမဲ ြဖစ်ပါသည်။ ဝါကျမဆံုး​ေသး​ဘဲ လမ်း​တစ်ဝက်မှာ ရပ်ထား​လျှင် အဓိပ္ပါယ် ​ေပါက်မည်မဟုတ်ပါ။ ဝါကျတစ်ခုဆံုး​ေအာင် ဖတ်ရာ၌ ထိုဝါကျသည် ​ေတာ်​ေတာ်နှင့်​မဆံုး​ဘဲ ' ၍ ' ​ေတွ ၊​ ' လျက် ' ​ေတွ ၊​ ' နှင့်​ ' ​ေတွ၊​ ' သြဖင့်​ ' ​ေတွ ဆက်ကာဆက်ကာ လာ​ေနလျှင် စာဖတ်သူမှာ ဝါကျမဆံုး​မချင်း​ အသက်​ေအာင့်​ထား​ရသလို ြဖစ်​ေနပါသည်။ ​ေနာက်ဆံုး​ ' ြဖစ်​ေပ​ေတာ့​သည် ' စသည့်​ စကား​မျိုး​ ဝါကျအဆံုး​သတ်သွား​မှ ' ​ေဩာ် ... ဒါကိုဆိုလိုတာကိုး​ ' ဟူ၍ အဓိပ္ပါယ်လည်း​ ​ေပါက်သွား​ပါလိမ့်​မည်။

ဝါကျရှည်လွန်း​လျှင် စာ​ေရး​သူအဖို့​ မှား​ယွင်း​ရှုပ်​ေထွး​တတ်ြပီး​ စာဖတ်သူအဖို့​ စိတ်ပင်ပန်း​ရတတ်ပါသည်။ ထို့​ေြကာင့်​ ​ေကျာင်း​သား​ ​ေကျာင်း​သူများ​ စာ​ေရး​ေလ့​ကျင့်​ေနသည့်​ ကာလတွင် မရှည်လွန်း​ေသာ ဝါကျမျိုး​ကို ​ေရး​သင့်​ပါသည်။ ဝါကျကို တတ်နိုင်သ​ေလာက် တိုတို​ေရး​ရန်နှင့်​ မလွဲမ​ေရှာင်သာ၍ ဝါကျရှည်ရှည် ​ေရး​ရလျှင်လည်း​ ပုဒ်များ​၏ ​ေရှ့​ေနာက် အဆက်အစပ်ကို သတိြပုရန် လိုအပ်သည်ဟု သ​ေဘာရပါသည်။