ငယ်ေပါင်းြကီးေဖာ် ြမန်မာစာ - ေမာင်ခင်မင်(ဓနုြဖှူ)

ေဆာင်းပါးများ၏ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်မှာ ' ေကျာင်းသားများ ြမန်မာစာ ေကာင်းေကာင်းတတ်ေစရန် ' ြဖစ်ေြကာင်း ထင်ရှားေလာက်ပါြပီ။ သို့ြဖစ်ပါလျှက် ' ြမန်မာစာ ' ဟူေသာ ဘာသာရပ်၏ နယ်ပယ်သည် မည်မျှကျယ်ဝန်းပါသနည်း။ စဉ်းစား ြကည့်သင့်ပါသည်။

ြမန်မာစာသည် ြမန်မာတို့ ေန့စဉ်ေြပာဆို ေရးသားသံုးစွဲေနေသာ ' ြမန်မာဘာသာစကား ' ကို ဗျည်း၊ သရ ေကာက်ေကာက်ေကွးေကွး အက္ခရာများြဖင့် ေရးသားထားြခင်းပင် မဟုတ်ပါေလာ။ ထို့ေြကာင့် ြမန်မာစာဟူသည် တစ်နည်းအားြဖင့် ' ြမန်မာဘာသာ စကား ' ပင်ြဖစ်ပါသည်။ ထိုမျှသာေလာ၊ မဟုတ်ေသးပါ။ ထိုြမန်မာဘာသာ စကားကို အသံုးြပု၍ ေရးသားလိုေသာ အေြကာင်းအရာများကို စာစီစာကံုး၊​ ေဆာင်းပါးဝတ္ထု၊ ြပဇာတ် စသည့် ' စကားေြပ ' တစ်မျိုးမျိုးြဖင့် ေရးသားနိုင်ြကသည် မဟုတ်ပါေလာ။ ထို့ေြကာင့် ြမန်မာစာဟူသည် တစ်နည်းအားြဖင့် ' ြမန်မာစကားေြပ ' ကို ဆိုလိုြခင်း ြဖစ်ပါသည်။ ထိုမျှသာေလာ၊ မဟုတ်ေသးပါ။ ြမန်မာဘာသာ စကားကို အသံုးြပု၍ ေရးဖွဲ့လိုေသာ အေြကာင်းအရာများကို ေလးလံုးစပ်၊ ေဒွးချိုး၊ ေလးချိုး စသည့် ' ကဗျာ ' တစ်မျိုးမျိုးြဖင့်လည်း ေရးဖွဲ့နိုင်ြကသည် မဟုတ်ပါေလာ။ ထို့ေြကာင့် ြမန်မာစာ ဟူသည် တစ်နည်းအားြဖင့် ' ြမန်မာကဗျာ ' ကို ဆိုလိုြခင်းြဖစ်သည်။

ထို့ေြကာင့် ' ြမန်မာစာ ' ဟူေသာ ဘာသာရပ်၏ နယ်ပယ်ထဲတွင် ြမန်မာဘာသာ စကား၊​ ြမန်မာ စကားေြပ၊ ြမန်မာ ကဗျာ တို့အားလံုး အကျံုးဝင်ပါသည်။ ေကျာင်းသားများ ြမန်မာစာေလ့လာရာ၌ ထိုကဏ္ဍအားလံုး ပါဝင်ေနေြကာင်း ြပဋ္ဌ​ာန်းစာ များက သက်ေသခံေနပါသည်။

သို့ြဖစ်လျှင် ြမန်မာစာကို ရည်ညွှန်းေသာ ဤေဆာင်းပါးများတွင်လည်း ြမန်မာဘာသာ စကား၊ ြမန်မာ စကားေြပ၊ ြမန်မာကဗျာ တို့နှင့်ပတ်သက်၍ ေကျာင်းသားများ သိစရာ၊ မှတ်စရာ၊ ေဆာင်စရာ၊ ေရှာင်စရာ တို့ကို ေဆွးေနွးရမည်ပင် ြဖစ်ပါသည်။
ဂရုြပုသင့်ေသာ အချက်တစ်ချက် ရှိပါသည်။ စကားေြပေရးလျှင် ဘာသာစကားကို အသံုးြပု၍ ေရးရြမဲြဖစ်သည်။ ကဗျာ ေရးလျှင်လည်း ဘာသာစကားကို အသံုးြပု၍ ေရးရြမဲြဖစ်သည်။ ထို့ေြကာင့် စကားေြပ အေြကာင်းကို ေဆွးေနွးသည်ြဖစ်ေစ၊ ကဗျာ အေြကာင်းကို ေဆွးေနွးသည်ြဖစ်ေစ ထိုအေြကာင်းများထဲတွင် ဘာသာစကား အေြကာင်းလည်း တစ်ပါတည်း အကျံုးဝင်ြပီး ြဖစ်သည်ဟူေသာ အချက်ပင် ြဖစ်ပါသည်။

ြပီးခဲ့ေသာ ေဆာင်းပါးများတွင် စာလံုးေပါင်းသတ်ပံုကိစ္စ၊ စကားအသံုးအနှုန်းကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ ဂရုြပုဖွယ် အချို့ကို အေြခခံအြဖစ် ေဆွးေနွးတင်ြပခဲ့ြပီး ြဖစ်ပါသည်။ ယခုေဆာင်းပါးမှစ၍ ' စကားေြပ ' ကိစ္စကို ဦးတည်ေဆွးေနွးရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။

ေကျာင်းသားမှန်သမျှ စကားေြပနှင့် ကင်း၍မရေြကာင်း အထူးသက်ေသြပစရာ လိုမည်မထင်ပါ။ ေကျာင်းသားတိုင်း ေန့စဉ်နှင့်အမျှ စကားေြပေတွ ေရးေန၊ ဖတ်ေနရြခင်းက သက်ေသခံေနပါသည်။ စဉ်းစားြကည့်ပါ။ ေကျာင်းသားတစ်ေယာက်သည် စာသင်ခန်းထဲတွင် ဆရာ၊ ဆရာမများ သင်ြကားေပးသည့် သင်ခန်းစာ မှတ်စုများကို စကားေြပြဖင့်ပင် လိုက်ေရးရသည်။ ေကျာင်းတွင်း ေလ့ကျင့်ခန်းေမးခွန်းများကို ေြဖလျှင်လည်း စကားေြပြဖင့်ပင် ေရးေြဖရြပန်သည်။ အိမ်ြပန်ေရာက်ြပီး သူငယ်ချင်း အေပါင်းအသင်းဆီ စာေရးြပန်ေတာ့လည်း စကားေြပြဖစ်ပင် ေရးရြပန်သည်။

စာဖတ်သည့်ကိစ္စတွင်လသည်း ထို့အတူပင်ြဖစ်ပါသည်။ သတင်းစာဖတ်လျှင်လည်း စကားေြပ၊ ရုပ်ြပကာတွန်းကေလး အစ၊ ဝတ္ထုကေလးအစ ဖတ်လျှင်လည်း စကားေြပ၊ ေကျာင်းသင်ခန်းစာများ ဖတ်လျှင်လည်း စကားေြပ၊​ အားလံုးစကားေြပ ချည်းသာြဖစ်သည်။

ေကျာင်းသားတစ်ေယာက်အေနနှင့် ကဗျာေရးရသည့် ဖတ်သည့်ကိစ္စ လံုးဝမရှိဟု မဆိုလိုပါ။ အတန်အသင့် ရှိနိုင်ပါသည်။ စကားေြပနှင့် ယှဉ်လျှင်ကား အလွန်နယ်ကျဉ်းေြကာင်း ေတွ့ပါလိမ့်မည်။ ေကျာင်းသားတစ်ေယာက်အေနနှင့် ကဗျာကို မေရးဘဲေန၍ ရပါသည်။ ဝါသနာရှင်အချို့မှလွဲ၍ ေကျာင်းသားအများစုမှာ ကဗျာမေရးတတ်ပါ။ စကားေြပကိုေတာ့ မေရးဘဲေန၍ မရနိုင်ပါ။ ဤမျှဆိုလျှင် စကားေြပသည် ေကျာင်းသားတစ်ေယာက်အတွက် မည်မျှအေရးပါေြကာင်း ထင်ရှားေလာက်ပါြပီ။
ပထမဆံုး စကားေြပေရးသည့်ဘက်က စဉ်းစားြကည့်ြကပါစို့။ စကားေြပေရးြပီဆိုလျှင် ပထမဆံုးလုပ်ရသည်အလုပ်မှာ ေရးလိုသည့်အေြကာင်းကို ဝါကျဖွဲ့ရြခင်းပင် ြဖစ်ပါသည်။ အနည်းဆံုး မိမိေဖာ်ြပချင်ေသာ အချက်တစ်ချက် ြပည့်စံုေအာင် ဝါကျ တစ်ခုေတာ့ မဖွဲ့မြဖစ် ဖွဲ့ရပါလိမ့်မည်။ ဝါကျတစ်ခု ြပီးဆံုးမှ ဆိုလိုသည့် အချက်တစ်ချက် အဓိပ္ပါယ် ြပည့်စံုပါလိမ့်မည်။
ဆိုပါစို့၊ ' ကျွန်ေတာ် မေန့က ေကျာင်းမှာ .... ' ဟုေရးြပီး ဝါကျမဆံုးဘဲ ရပ်ထားလျှင် ဘာအဓိပ္ပါယ် ရမည်နည်း။ ဘာအဓိပ္ပါယ်မှ မရပါ။ ကျွန်ေတာ် ေကျာင်းမှာစာကျက်တာလား။ ေချာ်လဲတာလား။ မုန့်ဝင်စားတာလား။ စာေမးပွဲေြဖရတာလား မသိနိုင်ပါ။ ' ကျွန်ေတာ် မေန့က ေကျာင်းမှာ မုန့်ဝင်စားသည် ' ၊ ' ကျွန်ေတာ် မေန့က ေကျာင်းမှာ စာေမးပွဲေြဖရသည် ' စသည်ြဖင့် ဝါကျကို အဆံုးသတ်မှ ဆိုလိုသည့်အဓိပ္ပါယ် ြပည့်စံုပါလိမ့်မည်။ ထို့ေြကာင့် စကားေြပာရာမှာြဖစ်ေစ၊ စာေရးရာမှာြဖစ်ေစ မိမိ ဆိုလိုေသာ အချက်ကို အနည်းဆံုး ဝါကျတစ်ခု ြပီးဆံုးေအာင်ေတာ့ ေြပာရ၊ ေရးရ ပါလိမ့်မည်။ စကားေြပေရးရာတွင် ပထမဆံုး လုပ်ရသည့်အလုပ်မှာ ဝါကျဖွဲ့ရြခင်း ြဖစ်သည့်အတွက် ' စကားေြပအစ ဝါကျက ' ဟုဆိုရြခင်း ြဖစ်ပါသည်။

စကားေြပေရးရာတွင် ဘာသာစကားကို အသံုးြပုရေြကာင်း ေရှ့မှာဆိုခဲ့ြပီး ြဖစ်ပါသည်။ ဘာသာစကားကို အသံုးြပုရာတွင် ပထမလိုအပ်ချက်မှာ ဝါကျဖွဲ့တတ်ြခင်းပင်ြဖစ်သည်။ ဘာသာစကားတစ်ခုကို ေလ့လာရာတွင် စကားလံုးေတွ ဘယ်ေလာက်များများ သိပါေစ၊ ထိုစကားလံုးများကို ဝါကျြဖစ်ေအာင် မဖွဲ့တတ်သမျှ ထိုဘာသာစကားကို တတ်ကျွမ်းသည်ဟု မဆိုနိုင်ပါ။ အဂင်္လိပ်စာ တတ်ချင်သည့်အတွက် စကားလံုးေတွ အဘိဓာန် တစ်အုပ်လံုးကုန်ေအာင် အလွတ်ကျက်ထားေသာ်လည်း ထိုစကားလံုးများကို ဝါကျြဖစ်ေအာင် မှန်မှန်ကန်ကန် မဖွဲ့တတ်လျှင် အဂင်္လိပ်စာ တတ်ြပီဟု မဆိုနိုင်ပါ။ ဝါကျဖွဲ့ြပီး ေြပာတတ်၊ ေရးတတ်မှ အဂင်္လိပ်စာ တတ်သည်ဟု ဆိုနိုင်ပါလိမ့်မည်။ ဝါကျ၏ အေရးပါပံုကို ဘာသာစကားဘက်က တင်ြပြခင်းြဖစ်ပါသည်။

ေကာင်းပါြပီ။ ဝါကျဖွဲ့ရာ၌ စကားလံုးများကို ဘာသာစကား၏ ဖွဲ့ထံုးစည်းကမ်းနှင့်အညီ အစီအစဉ်တကျ ဖွဲ့စည်းမှ ဝါကျတစ်ခု ြဖစ်လာပါလိမ့်မည်။ စကားလံုးများကို ထားချင်သလိုထား၍ ဝါကျမြဖစ်ပါ။ ' ေခွး ေြကာင် ကိုက် သည် ကို ' က ဝါကျ မြဖစ်ဘဲ ' ေြကာင်ကို ေခွးကိုက်သည် ' ကမှ ဝါကျြဖစ်ရြခင်းမှာ ထိုသေဘာပင် ြဖစ်ပါသည်။ ထို့ေြကာင့် ဝါကျဖွဲ့ရာတွင် ပါဝင်သည့် စကားလံုး အစီအစဉ်သည် အလွန်အေရးပါပါသည်။ ထို့ေြကာင့် ဝါကျအေြကာင်း ေဆွးေနွးမည်ဆိုလျှင် ဝါကျထဲက စကားလံုး များ၏ အစီအဉ်အေြကာင်းကိုလည်း ကဏ္ဍတစ်ရပ်အြဖစ် ေဆွးေနွးရပါလိမ့်ဦးမည်။
စကားေြပေရးရာတွင် ဝါကျဖွဲ့ြပီးေနာက် ဝါကျများကို စာပိုဒ်ြဖစ်ေအာင် ဖွဲ့စည်းရပါသည်။ စာပိုဒ်များကို စာတစ်ပုဒ်လံုးြဖစ်ေအာင် ဖွဲ့စည်းရပါသည်။ ထိုသို့ စာတစ်ပုဒ်လံုးြဖစ်မှ ေကျာင်းသားေရးလိုသည့် စာစီစာကံုး တစ်ပုဒ် ၊ ေဆာင်းပါး တစ်ပုဒ် ၊ အေြဖတစ်ပုဒ် စသည်ြဖင့် ေပါ်လာပါလိမ့်မည်။ ထိုအဆင့် အသီးသီးနှင့် ပတ်သက်၍လည်း ေဆွးေနွးစရာများကို ဆက်လက်ေဆွးေနွးရပါလိမ့်မည်။
တင်ြပလိုေသာ အချက်တစ်ချက် ရှိပါေသးသည်။ စာေရးရာတွင် ပုဒ်ြဖတ်၊​ ပုဒ်ရပ် သေကင်္တများရှိေြကာင်း ေကျာင်းသားများ သိြပီးြဖစ်ပါသည်။ သို့ေသာ် ထိုသေကင်္တများကို အေလးထားသင့်သေလာက် မထားမှုများ ေတွ့ေနရပါသည်။ ဝါကျတစ်ခုဆံုးတိုင်း ' ပုဒ်မ ' ေခါ် ပုဒ်နှစ်ေချာင်းြဖတ်သည့် အေလ့အကျင့်ကို စာေရးတိုင်း ဂရုထားမည်ဆိုလျှင် ကျန်ခဲ့စရာ မရှိပါ။ အြခားသေကင်္တများကိုလည်း သူ့ေနရာနှင့်သူ ထည့်ေရးတတ်သည့် အေလ့အကျင့်မျိုး ေမွးြမူရန်လိုပါသည်။ အဂင်္လိပ်စာ ေရးရတွင် ' ဖူးစေတာ့ ' ' ေကာ်မာ ' စသည် သေကင်္တများ အေရးြကီးသည့်နည်းတူ ြမန်မာစာေရးရာတွင်လည်း ပုဒ်ြဖတ်၊ ပုဒ်ရပ် သေကင်္တများ အေရးြကီးေြကာင်း ဂရုြပုသင့်ပါသည်။